آشنایی با انواع برنج ایرانی
انواع برنج ایرانی را بشناسیم
تنوع برنج، چه در مغازه‌های سنتی و چه در فروشگاه‌های بزرگ و آنلاین، بسیار گسترده و گاهی گیج‌کننده است. برای کسی که تجربه کافی ندارد، تعداد زیاد اسامی مختلف و رنگارنگ برنج ممکن است عجیب باشد. اما باید بدانید که برنج بر اساس ویژگی‌هایی مانند محل کشت، دوره کشت، کیفیت و درجه‌بندی با اسامی متفاوتی در بازار عرضه می‌شود. با شناختن چند نام برنج با کیفیت ایرانی و آگاهی از ویژگی‌های آن‌ها، می‌توانید با اطمینان و آرامش خرید کنید.
در ایران، برنج در مناطق مختلفی از شمال تا جنوب کشت می‌شود. به دلیل تنوع آب و هوایی، غنای خاک و سایر عوامل محیطی، برنج هر منطقه از ایران دارای عطر، بو و کیفیت منحصر به فردی است. بنابراین، شما می‌توانید با توجه به ذائقه خود بهترین برنج را برای مصرف روزانه انتخاب کنید.
بیشترین تولید برنج در استان‌های شمالی کشور انجام می‌شود، مانند برنج‌های هاشمی، طارم، صدری، شیرودی، ندا و فجر. اما در سایر مناطق نیز انواع برنج تولید می‌شود، مانند برنج چمپا و عنبربو در مناطق جنوبی و خوزستان، برنج طارم زنجان، برنج کامفیروزی شیراز و برنج لنجان اصفهان.
به طور کلی، برنج‌های ایرانی در چهار دسته اصلی قرار می‌گیرند که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند:
- طارم
- صدری
- پرمحصول
- گِرده
نامی شناخته‌شده و محبوب، بـــرنــــج طــــارم
برنج طارم یکی از معروف‌ترین و محبوب‌ترین برنج‌های ایرانی است که همه نام آن را شنیده‌اند. این برنج برای نخستین بار در شهر طارم زنجان کشت شد و به همین نام معروف شد. برخی آمارها نشان می‌دهند که هفتاد درصد از تولید برنج در ایران به این نوع اختصاص دارد. برنج طارم با اسامی مختلفی کشت می‌شود که این تنوع نام‌ها به دلیل نحوه و محل کشت آن است. با این حال، ویژگی مشترک تمامی انواع برنج طارم، عطر و بوی فراوان و قابلیت پخت خوب آن است. طارم هاشمی، طارم محلی و طارم بی‌نام یا امرالهی، سه نوع معروف از برنج طارم هستند که در عطر و طعم با یکدیگر رقابت می‌کنند.
برنـــج صدری، خوش‌قـــد و باریک
برنج صدری یکی از پرطرفدارترین برنج‌های ایرانی است. این برنج بیشتر در شهرهای استان گیلان کشت می‌شود. دانه‌های این برنج بلند و باریک هستند و رنگ آن سفید با تمایل به کرم است. برنج صدری دارای بافت سفت و محکمی است که در زمان پخت به‌خوبی شکل خود را حفظ می‌کند و کمتر وا می‌رود. به همین دلیل، این برنج برای مجالس مناسب است و برای افرادی که به ظاهر برنج اهمیت می‌دهند، انتخاب خوبی محسوب می‌شود. برنج صدری نیز مانند برنج طارم، با اسامی مختلفی کشت می‌شود که معروف‌ترین آن‌ها عبارتند از: صدری هاشمی، صدری دم‌سیاه، صدری علی کاظمی، و صدری حسن سرایی. در میان این‌ها، برنج صدری دم‌سیاه بیشترین فروش را دارد.
برنـــج پرمحصول، به صـــرفه و اقتصادی
برنج‌های پرمحصول از جمله برنج‌های اقتصادی ایرانی هستند که اصلاح شده‌اند تا بازده و بهره‌وری بیشتری داشته باشند. به این معنا که در یک زمین ثابت، می‌توان میزان بیشتری از محصول برداشت کرد و برنج کمتر دچار آفات می‌شود. این نوع برنج‌ها عطر و بوی کمتری نسبت به سایر برنج‌های ایرانی دارند، اما خوش‌پخت هستند و به خوبی پف می‌کنند. از نظر قیمت نیز مقرون‌به‌صرفه‌تر هستند و برای مصرف روزانه گزینه مناسبی به شمار می‌آیند. معروف‌ترین انواع این برنج‌ها شامل برنج شیرودی، برنج فجر، برنج ندا و برنج خزر می‌شوند.
برنج گِرده، این گِرد دوست‌داشتنی!
این نوع برنج‌ها قد کوتاه دارند و دانه‌هایشان بلند نیستند. البته این برنج با برنج نیم‌دانه که در مراحل پوست‌گیری شکسته‌اند، تفاوت دارد و دانه‌های کامل هستند. بعد از پخت نیز چندان قد نمی‌کشند، اما از نظر عطر و بو چیزی کم ندارند. با این حال، به دلیل شکل ظاهری‌شان، برای مجالس مناسب نیستند. از نظر قیمت نیز مقرون‌به‌صرفه هستند. سه نوع معروف این برنج‌ها عبارتند از: برنج عنبربو، برنج لنجان و برنج چمپا.
برنج عنبربو، یکی از برنج‌های معروف استان خوزستان است که به دلیل عدم استفاده از کودهای شیمیایی در مراحل کشت و همچنین طبع گرم‌تر نسبت به برنج‌های شمالی، شهرت دارد.
در گذشته، انواع دیگری از برنج‌ها کشت می‌شدند که شاید هنوز هم به صورت محدود و برای مصرف شخصی کشاورزان کشت شوند. اما به دلیل به صرفه نبودن، حساسیت در کشت و آسیب‌پذیری در برابر آفات، امروزه کمتر کشت می‌شوند یا به صورت محدود و منطقه‌ای کشت می‌گردند.
نحوه تشخیص یک برنـــج با کیفیت
برای انتخاب و خرید برنج، چند راهکار کلی وجود دارد که می‌تواند به شما کمک کند. یک مشت برنج بردارید و به دقت بررسی کنید. هر چه تعداد دانه‌های شکسته کمتر باشد، نشان از کیفیت بالاتر و بوجاری بهتر برنج دارد. همچنین، برنج کهنه معمولاً بهتر از برنج تازه است زیرا دانه‌های آن آب کمتری در خود دارند و هنگام پخت آب بیشتری جذب می‌کنند و بلندتر می‌شوند. ما ایرانی‌ها به ظاهر برنج در بشقاب اهمیت زیادی می‌دهیم و دوست داریم دانه‌ها به خوبی دیده شوند و قابل شمارش باشند! به همین دلیل، برنج تازه را معمولاً چند ماه در انبار نگه می‌دارند تا کهنه شود، زیرا برنج تازه هنگام پخت سریعاً شکل ظاهری خود را از دست می‌دهد و شفته می‌شود.
برای تشخیص کهنگی برنج، چند دانه را زیر دندان خرد کنید. هرچه خشک‌تر و سفت‌تر باشند، نشان از کهنگی بیشتر آن‌ها دارد. رنگ برنج باکیفیت شفاف‌تر و بلوری‌تر است و ظاهر کشیده‌تر و قلمی‌تری دارد. برای بررسی عطر برنج، یک مشت برنج را در دست گرفته و روی آن بدمید. هرچه بوی بیشتری به مشامتان برسد، برنج مرغوب‌تر است. همچنین، توجه به این که برنج ارگانیک است و در کشت آن از سموم شیمیایی استفاده نشده نیز می‌تواند معیار خوبی برای انتخاب باشد، زیرا برنج‌های ارگانیک سالم‌تر هستند، هرچند که ممکن است گران‌تر باشند.
نگهداری برنج نیز نکته‌ای بسیار مهم است. اگر برنج در شرایط نامناسبی نگهداری شود، ممکن است شپشک بزند و کیفیت خود را از دست بدهد. خرید از یک مکان مطمئن می‌تواند این مشکل را حل کند.
بهترین برنج ایرانی کدام است؟
انتخاب بهترین برنج ایرانی بستگی زیادی به سلیقه شخصی و ذائقه شما دارد و هر کس می‌تواند با دانستن ویژگی‌های هر نوع برنج، برنج مورد علاقه‌اش را پیدا کند. قبل از خرید، باید معیارهای خود را در نظر بگیرید. چه چیزی در خرید برنج برای شما مهم‌تر است؟ قیمت؟ کیفیت؟ برند؟ آیا برنج را برای مصرف روزانه یا برای مهمانی تهیه می‌کنید؟ اعضای خانواده چه نوع برنجی را می‌پسندند؟ همه این عوامل می‌توانند معیارهایی برای انتخاب بهترین برنج ایرانی باشند.
